Chiều ngày 12/12/ 2025, tại 151 đường Ngự Bình, phường An Cựu, Bảo tàng Hồ Chí Minh thành phố Huế đã tổ chức khánh thành công trình tu bổ, tôn tạo Di tích lịch sử Địa điểm mai táng bà Hoàng Thị Loan (thân mẫu của Chủ tịch Hồ Chí Minh). Dự án được triển khai trong khuôn khổ nhiệm vụ của Nghị quyết số 18/2020/NQ-HĐND ngày 07/12/2020 của Hội đồng nhân dân về hỗ trợ đầu tư bảo quản, tu bổ, phục hồi các di tích đã được xếp hạng (ngoài Quần thể Di tích Cố đô Huế) đến năm 2030, sau hơn 3 tháng thi công đã hoàn thành đúng tiến độ.
Đến dự có đồng chí Hồ Xuân Trăng - Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Huế; đồng chí Nguyễn Thiên Bình – Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao; đại diện các Sở, ban, ngành có liên quan; lãnh đạo các phòng chuyên môn đơn vị sự nghiệp thuộc Sở Văn hoá và Thể thao; các bảo tàng tại thành phố Huế; đại diện UBND và các đoàn thể phường An Cựu; đơn vị tư vấn thực hiện công trình.


Di tích là nơi an táng đầu tiên của bà Hoàng Thị Loan (thân mẫu Chủ tịch Hồ Chí Minh). Bà sinh năm 1868 tại Nghệ An, mất năm 1901 tại ngôi nhà đường Đông Ba trong Thành Nội Huế (nay là Di tích Nhà lưu niệm tại 158 đường Mai Thúc Loan). Bà xuất thân trong một gia đình nho học, là người phụ nữ Việt Nam tài hoa, nhân hậu, đảm đang và giàu đức hy sinh. Năm 1895, Bà theo chồng cùng hai con từ quê nhà Nghệ An vào Huế để ông Nguyễn Sinh Sắc theo học và dự thi Hội. Trong những năm tháng sống ở Kinh thành, gia đình trải qua nhiều gian truân. Cuối năm 1900, Bà sinh người con thứ tư. Do sức khỏe yếu và hoàn cảnh khó khăn, Bà qua đời ngày 10/2/1901 tức 22 tháng Chạp năm Canh Tý, khi mới 33 tuổi. Phần mộ của Bà được bà con lối xóm an táng tại triền núi Bân, là địa diểm di tích hiện nay, năm 1922 hài cốt của Bà đã được cải táng đưa về quê nhà.
Nhận thức sâu sắc ý nghĩa của việc bảo tồn và phát huy các giá trị di sản tinh thần và vật chất gắn với Chủ tịch Hồ Chí Minh và gia đình Người trên đất Huế, Thành phố Huế luôn xem đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thể hiện lòng biết ơn và sự tri ân đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Phát biểu tại buổi lễ, đồng chí Nguyễn Hồng Hạnh – Phó Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh thành phố Huế cho biết: Năm 1990, Nhà bia tưởng niệm được xây dựng tại vị trí mộ gốc của Bà; Các năm 2002, 2008 và 2024, công trình tiếp tục được chỉnh trang, tôn tạo. Di tích được xếp hạng cấp thành phố năm 2008 và là điểm quan trọng trong hệ thống di tích lưu niệm về Người ở Huế.

Năm 2025, di tích được đầu tư tu bổ hoàn chỉnh với tổng kinh phí 1,5 tỷ đồng. Các hạng mục gồm: Tu bổ nhà bia, gia cố nền, lát đá sân; mở rộng đường vào; xây mới cổng di tích; cải tạo cảnh quan, bổ sung cây xanh, ghế đá; hoàn thiện hệ thống chiếu sáng, cấp nước, camera; sắp xếp lại biển chỉ dẫn và các hạng mục phụ trợ.
Công trình tu bổ, tôn tạo tuân thủ nguyên tắc bảo tồn nguyên trạng kiến trúc nhà bia năm 1990, hài hòa với không gian rừng thông phía Tây núi Bân. Sau tu bổ, diện mạo di tích trở nên trang nghiêm, sạch đẹp hơn; đáp ứng nhu cầu dâng hương, tham quan, học tập; đồng thời nâng cao giá trị giáo dục truyền thống, lan tỏa giá trị tinh thần của di sản Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Huế. Đây cũng là cơ sở để Bảo tàng Hồ Chí Minh thành phố Huế trong thời gian tới đề xuất lập hồ sơ nâng cấp xếp hạng lên di tích cấp Quốc gia.
Sau nghi thức cắt băng, các đồng chí đại biểu dâng hương tưởng niệm bà Hoàng Thị Loan (thân mẫu của Chủ tịch Hồ Chí Minh) để thể hiện lòng tri ấn đối với thân mẫu vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc.




